Maatschappij tot Nut van 't Algemeen departement Geldermalsen

Programma-overzicht 2024 - 2025

185e ALGEMENE LEDENVERGADERING. Na de pauze vertelt David Giancoli over HALLOWEEN.

DE WONDERE WERELD VAN DE WATERBOUW. Remco George van de Ven over waarom de NEDERLANDSE BAGGERBEDRIJVEN zo succesvol zijn.

maandagavond 18 november 2024

John Stoop over de geschiedenis van constructiebedrijf DE VRIES ROBBÉ.

Vrijwilligers van de COÖPERATIE DUURZAAM WEST BETUWE met thuisbasis DE KNOP komen vertellen over hun activiteiten.

CANON WEST BETUWE, 50 verhalen uit de historie van West Betuwe. Drie leden van de canoncommissie komen vertellen over de totstandkoming van de Canon.

Ton Miltenburg, melkveehouder in Est, over DE TOE-KOMST VAN DE MELKVEEHOUDERIJ.

3e vervolglezing op WINKELS IN GELDERMALSEN IN DE JAREN ’50.
Nelis van Ooijen van De Historische Kring West Betuwe, komt ze ons, in samenwerking met die HKWB, laten zien.

dinsdagavond 11 maart 2025

"V&D-oloog" Philippe Hondelink komt ons vertellen over opkomst en ondergang van het lange tijd grootste warenhuis van Nederland, VROOM & DREESMANN.

Drs. Monique Hafkamp neemt u mee op een denkbeeldige ARCHITECTUURREIS DOOR DE TIJD IN GELDERLAND, langs grafheuvels van de klokbekercultuur, een Romeinse tempel in Elst, kastelen en kerken, buitenplaatsen en naoorlogse architectuur.

Excursie ART NOUVEAU in Arnhem met Monique Hafkamp.

Algemene Ledenvergadering.

Het Nutseizoen 2024-2025 openen we, zoals te doen gebruikelijk, met de Algemene Ledenvergadering.
We kijken weer terug op het afgelopen seizoen en als we van de penningmeester gehoord hebben, dat we nog ver van een faillissement zijn en de kascommissie het daarmee eens is, kunnen we de contributie ook dit jaar ongewijzigd op € 20,00 houden.

En als we dan ook weer een nieuwe kascommissie hebben benoemd zijn we al weer toe aan de pauze.

Na de pauze, zo tegen kwart voor negen, komt David Giancoli vertellen over:

Halloween

David Giancoli is Amerikaan, woont meer dan 20 jaar in Tricht en heeft zich verdiept in dit feest.
David heeft 19 jaar ervaring in het basisonderwijs en weet hoe je een boeiend verhaal kan vertellen!

Dinsdagavond 8 oktober 2024, 20.00 uur in “De Pluk”, Rijksstraatweg 64, Geldermalsen.

terug naar boven

De wondere wereld van de waterbouw

In de krant en op tv zien we wel eens plaatjes van een baggerschip. Deze avond gaan we meer horen en zien over de wereld die achter deze imposante krachtpatsers schuilgaat. Niet zomaar een wereld, het is zelfs een wondere wereld.
Kunt u zich voorstellen dat waterbouw vroeger gebeurde met houten schoppen, houten kruiwagens en de inzet van menskracht en paa­den?
Dat veranderde met de komst van de stoommachine. Die opende de weg naar steeds omvangrijkere waterbouwkundige werken zoals het Noordzeekanaal en de Nieuwe Waterweg, maar ook bijvoorbeeld het Suezkanaal en het Panamakanaal.
In de loop der tijd kregen baggerbedrijven steeds nieuwe uitdagingen voorgeschoteld. In Nederland bijvoorbeeld Europoort, Maasvlaktes, Marker Wadden, Hondsbossche Zeewering, windmolenparken op zee, leidingen in de zeebodem; en ver weg: het vliegveld van Hong Kong en de Palmeilanden bij Dubai.
De spreker, Remco George van de Ven, is ruim vijfendertig jaar betrokken geweest bij het uitvoeren van baggerwerken op tal van plaatsen tussen noord- en zuidpool. .

Dinsdagavond 22 oktober 2024.

terug naar boven

De Vries Robbé, een parel onder het stof vandaan.

Toen Willem De Vries Robbé in 1881 een stuk grond kocht in Gorinchem en een smederij overnam om zijn eigen bedrijf op te richten, kon hij niet vermoeden dat dit een van de meest innovatieve en toonaangevende bedrijven in Nederland zou worden.
Van een constructiebedrijf groeide De Vries Robbé uit tot een staalconcern van wereldniveau dat alle componenten leverde van gevelbouw, daken en radiatoren tot kantoren, bedrijfshallen, spoorbruggen, gashouders, zendmasten en opslagtanks.
In 1976 ging De Vries Robbé failliet waardoor Gorinchem een van zijn belangrijkste werkgevers verloor en de werkloosheid in deze plaats opliep tot 12%.
Helaas is er weinig meer zichtbaar van alle kennis, kunde en koopmanschap, maar het is de moeite waard om wat er nog is, te behouden.
John Stoop is voorzitter van de Stichting Behoud Erfgoed De Vries Robbé.

Maandagavond 18 november 2024, 20.00 uur in “De Pluk”, Rijksstraatweg 64, Geldermalsen.

terug naar boven

Duurzaam wonen & leven in West Betuwe.

De Gemeente West Betuwe is een van de koplopers in Nederland als het gaat om initiatieven op het gebied van duurzame energie. Dat is voor een groot deel te danken aan gedreven inwoners; vrijwilligers die zich hier al sinds 2010 voor inzetten.
430 Vrijwilligers hebben zich verenigd in Coöperatie Duurzaam West Betuwe.
Het “thuis” van deze coöperatie is het Centrum voor Duurzaamheid De Knop in Geldermalsen, een gezamenlijk initiatief van de coöperatie en de gemeente.
Vanuit deze locatie worden allerlei activiteiten georganiseerd.
Uit Coöperatie Duurzaam West Betuwe is bovendien Betuwewind voortgekomen met inmiddels meer dan 1200 leden. Deze zetten zich in voor grote projecten zoals de Windparken AVRI en Deil, Voedselbos Lingehout, maar ook WattHub; het grootste accu­laad­plein ter wereld.

Dinsdagavond 26 november 2024, 20.00 uur in “De Pluk”, Rijksstraatweg 64, Geldermalsen.

terug naar boven

Canon van West Betuwe.

50 verhalen uit de historie van West Betuwe.

De gemeente West Betuwe bestaat sinds 1 januari 2019.
De 24 dorpen en twee steden, die samen met het uitgebreide buitengebied deze nieuwe gemeente vormen, kennen een rijke historie.
Die is door de Canoncommissie, waarin 5 West Betuwse historische organisaties zijn vertegenwoordigd, “vastgelegd” in de Canon van West Betuwe.

In vijftig verhalen, ook wel vensters genoemd, komt de bijzondere lokale geschiedenis aan bod.
Over de historie en de totstandkoming van de Canon, waarbij best wel wat “hobbels” genomen moesten worden, komen drie leden van de canoncommissie, Rita Boer Rookhuiszen, Marjan van Ooijen en Karine van Drunen vertellen.

Donderdagmiddag 12 december 2024, 14.30 uur in “De Pluk”, Rijksstraatweg 64, Geldermalsen.

terug naar boven

De toekomst van de melkveehouderij.

Deze avond krijgen we een presentatie door een gepassioneerde melkveehouder: Ton Miltenburg.
Hij is de trotse eigenaar van een melkveehouderij, een familiebedrijf, in het pittoreske Est.
Het familiebedrijf streeft naar duurzaamheid, efficiëntie en respect voor hun én onze omgeving, kernwaarden voor de moderne melkveehouderij.
De stikstofproblematiek speelt tegenwoordig een cruciale rol.
Tegen die achtergrond krijgen we meer te horen over de zogeheten Stikstofkraker en Lely Sphere.
De stikstofkraker maakt van stikstof­verbindingen uit de lucht bruikbare meststoffen voor gewassen.
De Lely Sphere heeft alles te maken met urine en mest.

Met welke uitdagingen heeft die sector te maken, met name wat betreft wet- en regelgeving, natuurbehoud en het welzijn van onze geliefde dieren?

Dinsdagavond 14 januari 2025, 20.00 uur in “De Pluk”, Rijksstraatweg 64, Geldermalsen.

terug naar boven

Oud Geldermalsen.

Nelis van Ooijen is geboren en getogen in Geldermalsen. Hij woonde tot zijn 15e in het buurtschap ’t Rot bij Geldermalsen; is daarna een aantal keren binnen Geldermalsen verhuisd en sinds 1983 neergestreken in het centrum van ons dorp.
In samenwerking met de Historische Kring West-Betuwe zal Nelis een derde vervolg geven op zijn presentaties van de twee vorige seizoenen over de winkels in Geldermalsen in het begin van de 50er jaren.
De presentatie zal weer beginnen met een korte introductie over de geschiedenis van de winkels, waarna Nelis weer een aantal interessante achtergrondverhalen zal vertellen over de panden en hun eigenaren.

Donderdagmiddag 30 januari 2025, 14.30 uur in “De Pluk”, Rijksstraatweg 64, Geldermalsen.

terug naar boven

De Patriotten.

Herinnert u zich van de geschiedenislessen nog de aanhouding van Wilhelmina van Pruisen bij Goejanverwellesluis?
Het was de escalatie van gebeurtenissen die uitmondden in een strijd tussen de behoudende Orangisten en de progressieven die zich de Patriotten noemden.
De Patriotten kenden twee stromingen, de aristocraten en de democraten, maar zij vonden elkaar in de gezamenlijke wens tot meer democratisering waarvoor het, in hun ogen falende, absolutistische bestuur van stadhouder Willem V moest vertrekken.

Deze ontwikkelingen, die pasten in de internationale stroming van de “Verlichting”, gingen niet ongemerkt voorbij aan onze streken, want van twee van de gangmakers stonden de wiegen in ons Gelders rivierengebied: de in Tiel geboren en vooral in Overijssel actieve Joan Derk van der Capellen tot den Pol (1741-1784) en de eveneens in Tiel geboren, maar vaak in Kerk-Avezaath op Huis “Teisterbant” vertoevende, Johannes Diederik van Leeuwen (1737-1817).

Pierre van der Schaaf was al vaker bij ’t Nut en deze keer komt hij vertellen over “De Patriotten”.

Dinsdagavond 11 februari 2025, 20.00 uur in “De Pluk”, Rijksstraatweg 64, Geldermalsen.

terug naar boven

Energietransitie.

De ombouw van het Nederlandse energiesysteem.

Net als veel andere landen, hebben we in Nederland afgesproken de CO2 uitstoot met minstens 55% te verminderen in 2030 ten opzichte van de uitstoot in 1990 en deze richting 2050 naar nul te brengen.
Ons energiesysteem is de grootste bron van de CO2 uitstoot en moet daarom volledig omgebouwd worden.

Prof. dr. ir. Machteld van den Broek bekleedt bij de Faculteit Techniek, Bestuur en Management van de TU Delft de leerstoel “energy system integration”.
Haar speciale interesse gaat uit naar oplossingen die de koppeling bevorderen tussen bijvoorbeeld elektrificatie en het gebruik van waterstof.
Daarbij zijn integratie van zonne- en wind­stroom in het elektriciteitssysteem en de ontwikkeling van infrastructuur van belang

Donderdagavond 27 februari 2025, 20.00 uur in “De Pluk”, Rijksstraatweg 64, Geldermalsen.

terug naar boven

Vroom & Dreesmann.

Iedereen heeft zo zijn of haar herinneringen aan V&D. We zijn immers allemaal opgegroeid met het warenhuis en V&D spreekt vast tot de verbeelding bij de meesten van ons.

Philippe Hondelink (1965) studeerde economische en sociale geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen en werkte tijdens zijn studie in Groningen bij het V&D-filiaal in die stad. Hij schreef zijn scriptie over de geschiedenis van het bedrijf en studeerde af als historicus op de ontstaansgeschiedenis van Vroom & Dreesmann.

Philippe neemt ons als "V&D-oloog" mee in de opkomst en ondergang van het lange tijd grootste detailhandelsbedrijf van Nederland.
In de afgelopen ruim 35 jaar heeft hij een immense collectie van V&D- artikelen verzameld, veelal in originele verpakking, en de Nederlandse overheid heeft deze collectie aangemerkt als nationaal erfgoed waarna het Nederlands Openluchtmuseum het beheer van deze collectie op zich heeft genomen.

Mocht u overigens thuis nog voorwerpen hebben met het V&D-logo of het logo van aanverwante merken zoals Vendomatic, Vendex, Venda of Vendorama en wilt u die aan hem afstaan, dan kunt u ze meenemen naar de bijeenkomst.

Dinsdagavond 11 maart 2025, 20.00 uur in “De Pluk”, Rijksstraatweg 64, Geldermalsen.

terug naar boven

Arcitectuur in Gelderland.

Gelderland heeft een lange en veelzijdige geschiedenis.
Eeuwenlang hebben bewoners vanaf het Neolithicum tot heden in het gebied dat nu de provincie Gelderland vormt, hun sporen in meer of mindere mate achtergelaten: grafheuvels van de klokbekercultuur, een Romeinse tempel in Elst, kastelen en kerken, buitenplaatsen en naoorlogse architectuur.

Gebruikmakend van diverse afbeeldingen neemt Drs. Monique Hafkamp u mee op een denkbeeldige reis door de tijd.
U maakt niet alleen kennis met de algemene ontwikkelingen in de bouwkunst aan de hand van beroemde voorbeelden uit diverse landen, maar ook ziet u hoe deze ontwikkelingen vorm krijgen in Gelderland.
Bovendien krijgt u van alles te horen en te zien over een aantal bijzondere gebeurtenissen in de historie van Gelderland, zoals die tot uitdrukking komen in de architectuur.

Donderdagavond 27 maart 2025, 20.00 uur in “De Pluk”, Rijksstraatweg 64, Geldermalsen.

terug naar boven

Excursie Art Nouveau Arnhem

Als vervolg op haar lezing “Architectuur in Gelderland” gaan we met Monique Hafkamp ook een Art Nouveau-wandeling maken in Arnhem aan weerskanten van het Sonsbeekpark.

Rond 1900 komt een vernieuwing in de kunst tot bloei: Art Nouveau; een elegante, sierlijke en sprookjesachtige stijl die zich manifesteert in zowel de beeldende kunst, de toegepaste kunst als ook de bouwkunst. De bloeitijd valt samen met de periode rond 1900, de Belle Epoque, waarin er van alles aan de gang is: bevolkingsgroei in de steden, de opkomst van een welvarende middenklasse en een veranderende levenswijze.

In Arnhem werden in de loop van de negentiende eeuw de middeleeuwse stadsmuren en -poorten gesloopt. Arnhem werd, net als de rest van de Veluwezoom, een geliefde verblijfplaats voor de nieuwe burgerklasse.
Op de plaats van de stadsgracht werden langgerekte singels aangelegd met een plantsoen om te flaneren. In de binnenstad ontstond een winkelgebied.

Net buiten het oude centrum gaf de architect Willem Diehl vorm aan een villawijk met uitzicht op het Sonsbeekpark, waar hij ook voor zichzelf een woonhuis/atelier bouwde. In dit deel van Arnhem gaan we een kijkje nemen.

Nadere informatie over kosten en tijden volgt t.z.t. in de Nut Nieuwsbrief.

Woensdag 2 april 2025,

terug naar boven